سقراط پدر علم فلسفه، (حدود سالهای ۳۹۹ ـ ۴۷۰ ق. م)،در آلوِپـِـکا بدنیا آمد.وی یکی از سه فیلسوف بزرگ یونان (سقراط،افلاطون و ارسطو) می باشد..در محکمه سقراط متهم شد که: ۱) خدایانی را که آتنیان میپرستند، عبادت نمیکند، بلکه اعمال دینی جدید و نا آشنا آوردهاست.
۲) به علاوه جوانان شهر آتن را با افکار خود فاسد میکند.
به
دلیل همین اتهامها، برای او تقاضای مرگ شده بود. سقراط با خونسردی و
متانت به تمام اتهامها پاسخ گفت و آنها را به سوی خود متهم کنندگان
بازگرداند. سقراط اعلام کرد که از مرگ هیچ باکی ندارد، اما مرگ وی لکه
ننگینی بر چهره آتن بر جای خواهد گذاشت و آیندگان، در این مورد، آتنیان را
محکوم خواهند کرد. با تمام این احوال و دفاعیات استوار وی، هیئت منصفهٔ
دادگاه که تحت تأثیر جو سیاسی آشفتهٔ آن ایام بود، حکم به مرگ سقراط داد.
در چند روزی که تا اجرای حکم
باقی مانده و سقراط زندانی بود، دوستان وی تلاش زیادی کرده و همه چیز را
برای فرار او مهیا ساختند، ولی سقراط با بیان اینکه چنین اقدامی مخالف اصول
و ارزشهای اوست، پیشنهادشان را رد کرد.
در روز موعود در حالی که
خانواده و دوستان و شاگردانش گرد وی جمع شده و بیتابی میکردند، آنها را
به آرامش فراخواند و پس از اینکه وصیتهایش را کرد، جام زهر را به آرامی
سرکشید و پس از دقایقی جان سپرد.
سقراط هیچ اثر نوشتاری از خود بر جای نگذاشت، اما تعدادی از مباحثات وی با ساکنان آتن توسط شاگرد معروفش افلاطون و نیز گزنفون (۳۵۷-۴۲۵ ق.م) بطور نوشتاری ثبت شدهاند.
هنگامی
که بیست و چند ساله بود، افکارش متوجه مفهوم انسانیت شد. در آن زمان بیشتر
تلاشهای فیلسوفان و اندیشمندان، درباره جهان و چیستی آن بود و این که از
چه موادی تشکیل شده و ماده آصلی آن چیست. اما او اعلام کرد که باید
جهانشناسی را کنار گذاشت و به انسان بازگشت.
سقراط در خصوص زیبایی
اشاره میکند که وقتی چیزی زیباست، یگانه علت آن زیبایی آن است که از «خود
زیبایی» چیزی در آن نهفتهاست. به عبارتی دیگر، او برای زیبایی یک منشاء
الوهی قائل است، به این معنا که زیبایی را برآمده از یک عرصه یا مکانی
میداند. او معتقد است که: ۱. زیبایی الوهی است. ۲. ماهیت واحد و یگانه
زیبایی، همچون یک کلّ متشکل از اجزاء و عناصر متعدد است. این ماهیت یگانه و
واحد در درون خود حالتی متکثر و تجزیه شونده دارد. اگر زیبایی را تنها و
واحد فرض کنیم، این زیبایی به یک شیء تعلق میگیرد اما ما بسیاری پدیدههای
زیبا داریم که از جنبههای متفاوت زیبا هستند و این نیست جز خود زیبایی که
در بسیاری پدیدهها حلول میکند
عقاید سقراط که در تضاد با عقاید
نیروهای مذهبی و سیاسی آتن بود، باعث شد که وی را محاکمه کنند. او متهم به
فاسد کردن جوانان و خیانت به عقاید دینی شد. سقراط به مرگ محکوم شد، اما وی
با نوشیدن جام شوکران (نوعی سم)، خود را کشت.